5 روش متداول مسئولیت ناپذیری عاطفی از بین برنده روابط صمیمی
نمونه هاى زير را همگى تجربه كرده ايم:
شاهرخ ،هيچ وقت صورت حساب هايش را به موقع پرداخت نمى كند. طلب كارها هر روز زنگ مى زنند.
بیژن ،دو سال است كه بيكار شده ،دنبال كار هم نمى گردد.
پرویز،علي رغم اعتراض هاى من،هميشه لباس هايش را كف خانه پخش مى كند.
اين ها نمونه هاى افراد بى مسئوليت است. شما نمى توانيد براى انجام كارهايى كه براى زندگی ضرورى است روى آنها حساب كنيد.
با اين وجود،نوع بدترى از مسئوليت ناپذيرى وجود دارد، و آن ناديده گرفته شدن عاطفى است. ناديده گرفته شدن عاطفى اثرات ويرانگر بسيار شديدى بر روى حس آسايش و رفاه انسان دارد. اين نوع ناديده گرفته شدن زمانى عجيب تر به نظر مى رسد كه از مهمترين فرد زندگى مان سر مى زند.
پيوند با فرد مهم زندگى (همسر) امر ظريف و شكننده اى است . روابط صميمى به دقت و مراقبت بيشترى نياز دارد. زمان، محبت و توجه، عناصر ضرورى يك رابطه ى سالم هستند. با اين وجود،همسرى كه از نظر عاطفى بى مسئوليت است از چنين نيازهايى كه لازمه ى حفظ يك پيوند صميمى است برخوردار نيست، یا به اين دليل كه برايش اهميتى ندارد، و يا اينكه دليل وجود چنين نيازهايى را در زندگى اش درك نمى كند.
پنج روش متداول مسئوليت ناپذيرى عاطفى كه موجب از بين رفتن روابط صميمى مى شود شامل موارد زير مى باشد:
1-كنترل كردن و حسادت ورزيدن
در يك رابطه، فرد كنترل گر با تقاضاهاى غير واقعى، طرف مقابلش را خفه و سركوب مى كند.
براى تشخيص فرد كنترل گر موارد زير را در نظر بگيريد.
- از شما مى خواهد كه بيش ترين زمان خود را با او سپرى كنيد.
- بيش از حد حسود است؛ ممكن است شما را متهم به داشتن رابطه با ديگران كند.
- از شما مى خواهد زمانى را كه با خويشان و دوستان سپرى مى كنيد ،محدود كنيد.
- تحمل بسيار كمى در پذیرش ديدگاهى متفاوت با خودش دارد.
- عزت نفس بسيار پايينى دارد كه با خشونت و پرخاش آن را مخفى نگه مى دارد.
اين ويژگى ها نه تنها خود فرد،بلكه روابط صميمى را نيز تخريب مى كند. درحالی که در روابط سالم نزديكى و صميميت زيادى ديده مى شود كه بيشتر آن با معشوق سپرى مى گردد و تلاش مى شود كه اهميت آن صميميت درك شود.
اين امر با ايجاد تعادل بين اين نزديكى و آزادى اى كه براى همسرمان در نظر مى گيريم ممكن مى شود.
٢.عدم توانايى در برقرارى ارتباط به شكلى شفاف
چه تعداد رابطه بر اثر بد ارتباطی یا ارتباط غلط به طور ناگهانى پايان يافته؟ شرط مى بندم كه هزاران مورد اتفاق افتاده.
بد ارتباطى شامل موارد زير است:
- فرض را بر اين مى گيريد كه همسرتان باید ذهن شما را بخواند.
مثلا : ما پنج سال است كه با هم زندگى مى كنيم. او بايد بداند كه دوست دارم ماهى يك بار برايم رز قرمز بياورد.
- بدفهمی در درک منظور همسر
براى اينكه مطمئن شويد پيام همسرتان را درك كرده ايد، آخرين گفته هاى او را به طور خلاصه بازگو كنيد. اگر ابهامى در گفته هايش وجود دارد،بپرسيد. در گفت و گوهاى تند و جنجالى ، به راحتى گفته ها اشتباه شنيده و برداشت مى شود.
- عدم موفقيت در مؤثر گوش نکردن موثر گفته ها
غالبا زمانى كه همسر مان حرف مى زند، ما غرق افكار خود هستيم. به جاى اينكه به حرف هاى او توجه كنيم، خود را آماده ى پاسخگويى مى كنيم. و اين در حالى است كه اگر آهسته تر پيش رويم و توجه خود را به گفته ها و ايما و اشاره هاى غير كلامى وى معطوف كنيم،تجارب او را تأييد كرده و با احساس همدردى و همدلی مى كنيم.
نكته ى مهم اين است كه بدانيد يادگيرى عوامل ضرورى براى داشتن رابطه اى مؤثر و كارامد در ايجاد پيوندى صميمى تر با همسرتان ، حياتى است.
٣. خودپسندى افراطى
افرادى كه از نظر عاطفى بى مسئوليت اند خودخواه هستند. آن ها از ارتباط با همسرشان براى براوردن نيازهاى خود استفاده مى كنند. رفتار خودخواهانه ى آن ها باعث مى شود:
- از فکر کردن درمورد سهم خود در مشكل پيش آمده و يا كارى كه در رابطه تأثير گذار بوده كوتاهى كند.
- نياز شما براى محبت،آسايش يا توجه را مورد توجه قرار ندهد.
- بى ملاحظگى و بى فكرى از خود نشان دهد.
- از همسر خود انتظار قدردانى آنى را داشته باشد.
- احساس همدردى و دلسوزى براى همسرش نداشته باشد.
افرادى كه بى مسئوليتى عاطفى دارند هميشه خود را مقدم بر نيازهايى كه لازمه ى يك ارتباط است مى دانند و در نتيجه موجبات نابودى آن رابطه را فراهم مى آورند. در يك رابطه ى سالم،"ما" به "من"ارجحيت دارد. بده و بستان دو جانبه(توافق و سازش) ، تحقق آرزوهاى همسر ، از خود گذشتگى ها ، تأمين امنيت و موجبات رشد و پيشرفت را فراهم اوردن، از ويژگى هاى يك پيوند عاشقانه است.
٤. كوچك شمردن يا به حداقل رساندن احساسات همسرتان
فردى كه از نظر عاطفى بى مسئوليت است براى كسانى كه با آن ها ارتباط دارد حرمتى قائل نيست.
- تلاش مى كند تا با ترساندن و تهديد ، شما را وادارد كه موضع خود را تغيير دهيد.
- با بهره گيرى از رفتار ماهرانه اش ، احساس گناه را در شما ايجاد كرده و شما را مجبور مى كند كه عقيده يا انتخاب خود را تغيير دهيد.
- براى داشتن ديدگاهى متفاوت با او، به عنوان تنبيه ، عشق و توجه اش را از شما دريغ مى كند.
- احساسات شما را كوچك شمرده و ناديده مى گيرد---و اغلب شما را متهم به واكنش افراطى مى كند.
اين رفتارهاى منفى بيش از آن كه رابطه را فرسوده و تخريب كند ، خود فرد را نابود مى كند. هر فكر خوب و مثبتى كه تا به حال درباره ى خود داشته ايد نيز به دليل رفتار كنترل گرانه و ظالمانه ى يك فرد بى مسئوليت در زندگى از بين خواهد رفت.
5- عدم موفقيت در برخورد با مسائل دشوار
پنجمين روشى كه موجب نابودى رابطه اى صميمى مى شود سكوت اختيار كردن است در حالي كه مشكلات رفته رفته پيچيده تر مى شود. مردم فكر مى كنند براى "حفظ صلح" مى توانند هر بهانه اى بياورند،مانند نمونه هاى زير :
- نمى خواهم احساساتش را جريحه دار كنم.
- نمى خواهم از دستم عصبانى شود و مرا ترك كند.
- اگر به اين مشكل توجه نكنم ، به خودى خود برطرف مى شود.
واقعيت اين است كه وقتى در يك رابطه اهانت ، آسيب يا تخلفى را ناديده مى گيريد، به نابودى نيازهاى عاطفى تان كمك كرده ايد.
براى مثال،شوهر حسودى كه از همسرش مى خواهد دوستى خود را با يك دوست قديمى پايان دهد ، گرچه او با بى ميلى اين كار را انجام مى دهد و سعی می کند براى آرام كردن خود ارزش دوستى را زير سؤال ببرد و درحالیکه این دوستى ارزش زيادى در نظر او داشت ،با وی بدون هيچ دليلى قطع رابطه می كند. (و اين در حالى است كه مشكل او حل نشده باقى مانده زيرا به شدت با خواسته ى شوهرش مخالف است )، حس شكست و خشم رادر وى پرورش می دهد.
در نتيجه رنجش نا آگاهانه ى او نسبت به همسرش به شكل هاى غير منتظره اى نمود پيدا مى كند. او از شوهرش كناره مى گيرد و تمايل رابطه ى جنسى خود را از دست مى دهد. او هرگز نمى تواند دليل چنين اتفاقى را درك كند.
يك مشكل حل نشده هميشه به شكلى منفى در كانال هاى ديگر يك رابطه ى صميمى نمود پيدا مى كند.
به مشكلات خود سريعا بپردازيد و صميميت را در رابطه تان بپرورانيد.
نتيجه گيرى:
روابط صميمى بايد بها داده و محافظت شود. با يادگيرى مهارت هاى ارتباطى از قبيل ايجاد تعادل بين نزديكى و صميميت واستقلال درونى، برقرارى ارتباط به شكلى شفاف ، بها دادن به احساسات ، انتخاب ها و عقايد همسر ، حل كردن مشكل به شكلى مؤثر و بخشش دو جانبه ، پيوند عاطفى شما پرورش مى يابد. در نتيجه از وحدتى تكامل يافته لذت خواهيد برد و اين ارزش تلاش كردن را دارد.
ترجمه : فاطمه عسگری (داوطلب همکاری)