چگونه با هم گفتگو کنیم نه مشاجره

    نگرانى رايجى اغلب زوج ها این است که چگونه اختلافاتشان بدون اينكه مشاجره اى رخ دهد، بیان کنند.

    يادگيرى اين مطلب كه چگونه با همسرتان به گونه اى ارتباط برقرار كنيد كه حالت تدافعى وى به حداقل برسد و اين امكان را به فراهم نمایند كه با هم يك گفت و گو داشته باشيد و نه مشاجره ،ضرورت موفقيت در هر رابطه اى مى باشد. 

گفت و گو كردن و مشاجره كردن دو چيز كاملا متفاوت هستند.

• مشاجره:         

     در مشاجره ما تلاش مى كنيم كه شريك زندگى مان را متقاعد كنيم كه ما درست مى گوييم و او اشتباه می کند. اغلب اوقات اين امر موجب افزايش اختلاف مى شود،زيرا طرف مقابلمان به احتمال زياد از خودش دفاع مى كند ويا به دنبال توجیهاتی قانع كننده مى گردد كه به ثابت کند ما اشتباه مى كنيم.

حتى اگر با ما موافقت کند، شايد فقط جهت حفظ صلح موافقت خود را نشان دهد و نهايتا فاصله ى بيشترى از ما خواهد گرفت،زيرا به تدريج اين احساس در او افزايش خواهد يافت كه ديگر جايى در اين رابطه براى انها وجود ندارد وفردى كه مى خواهند باشند نيستند.

• گفت و گو:

      در گفت و گوكانون توجه از متقاعد كردن همسرتان به اينكه حق با شماست، به درك واقعى ديدگاه فكرى وى تغيير مى يابد.حتى اگر با چيزى موافق نباشيد باز مى توانيد تلاش كنيد علت هر يك از كارهاى خود را در يابيد و بفهميد كه در پس هر يك از شكاياتتان چه احساسات،باورها و افكارى نهفته است.مزيت اين راهبرد اين است كه هر دو طرف احساس مى كنند كه شنيده و درك شده اند.در نتيجه به يكديگر نزديك تر شده و قدرت تحمل و تحسين تفاوت هاى يكديگر را افزايش مى دهند. 

     چگونه با يكديگر بدون اينكه دعوايى رخ دهد، ارتباط برقرار كنيد:

   در روش زوج درمانى گاتمن به زوجين اموزش داده مى شود كه راهكارهاى زير را به كار ببندند تا بتوانند رابطه اى بدون دعوا و مشاجره داشته باشند:

• گوينده:

• گفت و گوى خود با همسرتان را با روشى نرم و ارام و نه با حالتى اتهام اميز اغاز كنيد
• روى تجربه و مهارت خود تمركز كنيد و نه روى همسرتان
• روى بيان يك خواهش و نياز مثبت تمركز كنيد تا اينكه درباره ى انچه همسرتان انجام نمى دهد شكايت كنيد

     اغاز يك گفت و گو به روشى نرم و ارام  راههاى مختلفى دارد.مى تواند اين اقرار را در بر داشته باشد كه"ممكن است حق با شما باشد يا نباشد"و يا اينكه"شايد مطرح كردن چنين موضوعى مسخره به نظر بيايد ولى..."و يا اينكه نمى خواهيد دعوايى در گيرد و مى دانيد كه همسرتان"خيلى از كارها را درست انجام مى دهد اما...".چنين گفت و گوهايى با زمانى كه بحثى را شروع مى كنيد مبنى بر اينكه حق شكايت كردن داريد و قيافه ى آدم هاى حق به جانب را به خود گرفته و طرف مقابلتان را متهم مى كنيد، متفاوت است.

      تمركز روى تجربه و مهارت خود به اين معناست كه اتهام را از روى همسرتان برداريد و درباره ى واكنش ها،احساسات و برداشت هاى درونى خود صحبت كنيد.به جاى اينكه روى اعمال همسرتان برچسب گذارى كنيد و يا اينكه درباره ى موقعيتى با واژه هاى مطلق صحبت كنيد مى توانيد كانون توجه را به درون خود بگردانيد.به جاى گفتن جملاتى مانند،"درست نبود كه تو..."ويا"خيلى بى ملاحظه بودی. مى توانيد اين طور بگوييد،" وقتى امشب دوباره دير به خانه امدى(توصيفى بدون قضاوت)احساس تنهايى كردم و اين فكر به ذهنم امد كه برايت خيلى مهم نيستم"و نه اينكه مثلا بگوييد "مى دانى كه هميشه دير مى ايى و من از اين ور و ان ور نشستن و انتظار كشيدن خسته شده ام. تو اصلا به احساساتم اهميت نمى دهى."

     تمركز روى بيان يك نياز مثبت به جاى انتقاد به اين معناست كه سعى كنيد دقيقا بگوييد دوست داريد چه كارى را با هم بيش تر انجام دهيد.در مثال بالا كه همسرتان دير به منزل مى ايد نياز پنهان براى هر دو طرف مى تواند اين باشد كه دوست داريد به يكديگر نزديك تر باشيد.حس تنهايى و سرخوردگى ناشى از دير امدن همسرتان مى تواند نشانه اى از دورى و فاصله اى باشد  كه در حال حاضر بين شما و همسرتان ايجاد شده.شگردى كه اكنون مى توانيد به كار ببنديد اين است كه سعى كنيد انچه را از همسرتان مى خواهيد بيان كنيد، نه انچه را نمى خواهيد.به جاى اينكه بگوييد"از دير امدن هايت خسته شده ام.اخيرا احساس تنهايى مى كنم دوست دارم زمان بیش تری با هم بگذرانیم."

    اگر ياد بگيريد كه چگونه با به كار گيرى سه قانونى كه در بالا اورده شد با همسرتان ارتباط برقرار كنيد به احتمال زياد همسرتان احساس مورد حمله قرار گرفتن از سوى شما رانخواهد داشت ودر نتيجه قادر به گوش كردن به شما خواهد شد وبه عامل نگرانى تان واكنش درستی نشان خواهد داد...

• شنونده:

    اگر شما فردى نيستيد كه شكايتى را بيان مى كند،و در عوض فردى هستيد كه به انتقاد همسرش واكنش نشان مى دهد مهارت هاى زير به كار ببنديد:

• از خود دفاع و يا حمله ى متقابل نكنيد
• تجربه ى همسرتان را تأييد كنيد

      زمانى كه همسرتان ناراحتى ويا موضوع مهمى را با شما در ميان مى گذارد از خود دفاع نكنيد.حتى اگر او موضوعى را به روشى اتهام اميز بيان مى كند،بدانيد كه در پس اين خشم ، نوعى احساساتش جريحه دار شده،طرد شده ويا اسيب ديده، وجود دارد.

      حتى اگر به اندازه اى خشمگين شديد كه مى خواهيد حمله اى متقابل كنيد باز زبانتان را گاز بگيريد و سكوت كنيد.در اين زمان  تصميمى اگاهانه بگيريد،مسائل  و مشكلات خود را كنار گذاشته و فقط به احساس و تجربه ى همسرتان توجه كنيد.

      تجربه ى همسرتان را تأييد كنيد.ممكن است با برداشت و ديدگاه او مخالف باشيد و احساساتش كاملا غير منطقى به نظرتان بيايد ولى سعى كنيد پرسش هايى شفاف بپرسيد تا پى ببريد چه طور به چنين نتايجى دست يافته.سعى كنيد منطقى كه در پس ديدگاهش وجود دارد را درك كنيد سپس برداشت خود از گفته هاى او را برايش تكرار كنيد.لازم است تلاش شما در تأييد اين موضوع باشد كه اگر جاى او بوديد دقيقا همان برداشت ها و ارزش گذارى ها را مى كرديد و چنان احساسى مى داشتيد.

     این نکته مهم است كه تأييد و درك همسرتان به اين معنا نيست كه با وى موافقيد،همچنين به اين معنا هم نيست كه ارزشى براى احساسات خود قائل نيستيد.در يك رابطه ى زناشويى در يك موقعيت خاص براى هر دو طرف فرصت بيان ديدگاه هاى معتبر وجود دارد.نكته ى قابل توجه اين است كه هر دو احساس كنند، كه ديدگاه تان مورد توجه قرار گرفته است.يك تغيير كوچك مى تواند اثر بزرگى به جا گذارد.

     شما چه "گوينده "باشيد چه "شنونده" مهم است تشخيص دهيد که مى توانيد رابطه اى را در هر مقطعى كه باشيد با به كار گيرى اين توصيه ها تغيير دهيد.شايد همسرتان موردى را به روشى اتهام اميز بيان كند و شما كافى است تصميم بگيريد كه روش تدافعى هميشگى را به كار نبنديد ،به اين شكل سيكل رايج حمله-دفاع شكسته خواهد شد.

      يا شايد شما در ميانه ى بيان شكايت خود تلاش كنيد خود را اصلاح كنيد به اين طريق كه بيش تر روى احساسات خود تمركز كنيد تا اينكه روى همسرتان برچسب گذارى كنيد. هر گاه مانع واكنش خود نسبت به همسرتان شويد و تصميمى اگاهانه براى كنترل اين رابطه بگيريد ، احتمال تبديل يك مشاجره به گفت و گو را افزايش داده ايد. فوايد يادگيرى چگونه ارتباط برقرار كردن با همسرتان بسيار عميق است،بنابراين هرگاه وسوسه شديد كه حرف دلتان را بگوييد سعى كنيد اين پنج قانون را به كار گيريد. 

ترجمه: فاطمه عسگری